Bảo hiểm xã hội (BHXH) đóng vai trò quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội, đảm bảo quyền lợi cho người lao động khi về già, ốm đau, hoặc thất nghiệp. Tuy nhiên, một trong những câu hỏi phổ biến nhất là “tham gia bảo hiểm xã hội bao lâu thì đủ điều kiện hưởng các quyền lợi?”. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ các điều kiện, các mốc thời gian quan trọng và những lưu ý cần biết để tối đa các quyền lợi BHXH của mình.
I. Thời hạn đóng BHXH để đủ điều kiện nhận lương hưu

1. Thời hạn tham gia BHXH để nhận lương hưu là bao nhiêu?
Lương hưu là một trong những quyền lợi quan trọng nhất khi tham gia BHXH. Một trong những câu hỏi thường gặp nhất chính là “Cần phải đóng đủ BHXH bao lâu để được nhận lương hưu”. Để đủ điều kiện hưởng lương hưu, bạn cần đáp ứng cả hai yếu tố: Thời gian đóng BHXH tối thiểu và Độ tuổi nghỉ hưu.
Theo Điều 64, Luật Bảo Hiểm Xã Hội sửa đổi 2024, từ ngày 01/7/2025, khoảng thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu là 15 năm đối với nữ và 20 năm đối với nam. Trong đó, mức hưởng lương hưu sẽ tăng cùng với số năm tham gia bảo hiểm xã hội, cụ thể nam và nữ sẽ có mức tăng như sau đây:
Lao động nữ | Lao động nam |
|
|
Bên cạnh điều kiện thời gian, người dân còn cần đáp ứng yêu cầu về đội tuổi nghỉ hưu để đủ điều kiện nhận lương hưu như sau: “Năm 2025, độ tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là 61 tuổi 3 tháng đối với nam và 56 tuổi 8 tháng đối với nữ. Nếu bạn chưa đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định, bạn sẽ không thể hưởng lương hưu dù đã đóng đủ số năm BHXH tối thiểu.”
2. Cách Tính Lương Hưu Theo Luật BHXH 2025
Theo quy định mới, mức lương hưu hàng tháng của người lao động được tính dựa trên tỷ lệ lương hưu và mứclương bình quân đóng BHXH trong suốt thời gian tham gia bảo hiểm xã hội.
Công Thức Tính Lương Hưu:
Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ (%) hưởng lương hưu hằng tháng x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH |
Trong đó:
Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH = Tổng mức lương đã đóng chia cho số tháng đóng BHXH.
Tỷ lệ lương hưu tối thiểu = 45%. Tỷ lệ lương hưu thực tế của người lao động = 45% + (Số năm đóng BHXH xMức tăng thêm). Mức tăng thêm sẽ có sự chênh lệch giữa nam và nữ, trong đó:
Lao động nam: Mỗi năm đóng BHXH tăng 2%.
Lao động nữ: Mỗi năm đóng BHXH tăng 3%.
Để dễ hiểu hơn, hãy theo dõi ví dụ sau đây:
Giả sử một lao động nam tham gia BHXH trong 25 năm với mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 10 triệu đồng/tháng, tỷ lệ hưởng lương hưu của người này = 45% + (10 năm × 2%) =65%. Do đó, mức lương hưu hằng tháng mà người lao động này nhận được sẽ là: 65% x 10.000.000 = 6.500.000VNĐ/tháng Tương tự, đối với một lao động nữ đóng BHXH trong 20 năm và có mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 8 triệu đồng/tháng, tỷ lệ hưởng lương hưu của người này = 45% + (5 năm × 3%) = 60%. Như vậy, mức lương hưu hằng tháng mà người này nhận được là: 60% x 8.000.000 = 4.800.000VNĐ/tháng Như vậy, số năm đóng BHXH càng cao, tỷ lệ hưởng lương hưu càng lớn, giúp người lao động có nguồn thu nhập ổn định khi nghỉ hưu |
Lưu ý:
Nếu chưa đủ thời gian đóng, bạn có thể tiếp tục tham gia BHXH tự nguyệnđể đủ điều kiện nhận lương hưu.
Người lao động nữ đóng đủ 30 năm và nam đóng đủ 35 năm sẽ được hưởng mức lương hưu tối đa là 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
II. Đóng bảo hiểm xã hội bao lâu được rút một lần?
Rút BHXH một lần là một quyết định quan trọng đối với người lao động khi họ không muốn hoặc không thể tiếp tục đóng bảo hiểm để đủ điều kiện hưởng lương hưu. Tuy nhiên, trước khi quyết định, bạn cần hiểu rõ về điều kiện thời hạn để rút BHXH một lần, cách tính mức hưởng và những tác động lâu dài đến quyền lợi an sinh xã hội.
Theo Khoản 1, Điều 70 Luật Bảo Hiểm Xã Hội sửa đổi năm 2024, có hiệu lực từ ngày 01/07/2025, người lao động có thể rút BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
Sau 12 tháng nghỉ việc liên tục và không tiếp tục tham gia BHXH, nếu chưa đủ điều kiện nhận lương hưu, người lao động có thể nộp hồ sơ yêu cầu rút BHXH một lần.
Người lao động mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, suy thận giai đoạn cuối, xơ gan cổ trướng, bại liệt…
Người lao động định cư ở nước ngoài hoặc nhập quốc tịch nước khác và không có nhu cầu tiếp tục đóng BHXH tại Việt Nam.
Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH
Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc người khuyết tật đặc biệt nặng
Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 01/7/2025 và sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm.
Đồng thời, có một vài lưu ý khi tham gia bảo hiểm xã hội theo luật BHXH mới 2025
người lao động đã đóng đủ 20 năm BHXH sẽ không được rút BHXH một lần mà phải chờ đến tuổi nghỉ hưu để hưởng lương hưu (Điều 71, Luật BHXH 2025).Số tiền người lao động nhận được khi rút BHXH một lần không phải toàn bộ số tiền đã đóng.
III. Đóng bảo hiểm xã hội bao lâu để hưởng chế độ thai sản?
Chế độ thai sản là một trong những quyền lợi quan trọng mà bảo hiểm xã hội (BHXH) mang lại, giúp lao động nữ có nguồn tài chính trong thời gian nghỉ sinh con và lao động nam có quyền hỗ trợ tài chính khi vợ sinh con. Sau đây là một số quyền lợi chính cho người lao động về chế độ thai sản khi tham gia BHXH năm 2025.
1. Thời hạn đóng BHXH để được hưởng chế độ thai sản
Theo Điều 31, Luật BHXH 2025, để hưởng chế độ thai sản, người lao động cần đáp ứng các yêu cầu nhất định về thời gian đóng Bảo Hiểm Xã Hội như sau:
Đối với lao động nữ:
Lao động nữ phải đóng BHXH ít nhất 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con (Khoản 1, Điều 31, Luật BHXH 2025).
Nếu lao động nữ đã đóng đủ 6 tháng nhưng sau đó nghỉ việc, vẫn được hưởng chế độ thai sản nếu sinh con trong vòng 12 tháng sau thời điểm đóng đủ bảo hiểm.
Đối với lao động nam:
Lao động nam có vợ sinh con cũng được hưởng chế độ thai sản nếu đang tham gia BHXH tại thời điểm vợ sinh.
Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản phụ thuộc vào số con sinh ra, thông thường từ 5 - 14 ngày làm việc.
2. Cách tính mức hưởng chế độ thai sản cho người lao động
Mức trợ cấp thai sản được tính dựa trên mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 6 tháng đóng BHXH gần nhất.
Đối với lao động nữ:
Thời gian nghỉ thai sản =6 tháng, nếu sinh đôi trở lên, mỗi con từ thứ hai trở đi được nghỉ thêm 1 tháng.
Trợ cấp thai sản = 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng đóng BHXH gần nhất
Trợ cấp một lần sau sinh = 2 lần mức lương cơ sở tại thời điểm sinh con.
Ví dụ:
Nếu lao động nữ có mức mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 10 triệu đồng/tháng trong 6 tháng gần nhất, thì Trợ cấp thai sản=10.000.000 x 6 tháng = 60.000.000VNĐ. |
Đối với lao động nam, chế độ nghỉ thai sản sẽ được tính như sau:
Thời gian nghỉ thai sản:
Sinh 1 con: 5 ngày làm việc.
Sinh đôi: 10 ngày làm việc.
Sinh mổ hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi: 7 ngày làm việc.
Mức trợ cấp = 100% mức mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH tháng gần nhất chia cho 26 ngày, nhân với số ngày nghỉ thai sản.
Ví dụ:
Nếu lao động nam có mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH12 triệu đồng/tháng, nghỉ 7 ngày do vợ sinh mổ, thì Trợ cấp thai sản = (12 triệu / 26 ngày)x 7 ngày = 3.230.000VNĐ. |
IV. Tổng hợp những thay đổi cần lưu ý của luật mới về thời hạn đóng BHXH
1. Giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu: Một trong những thay đổi quan trọng nhất theo Luật BHXH 2025 là giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm.
2. Hạn chế việc rút BHXH một lần sau 20 năm đóng: Theo Điều 71, Luật BHXH 2025, người lao động đã đóng đủ 20 năm BHXH sẽ không thể rút BHXH một lần, mà bắt buộc phải chờ đến tuổi nghỉ hưu để nhận lương hưu
3. Thay đổi cách tính lương hưu: Trước đây, lương hưu được tính dựa trên mức lương trung bình của một số năm cuối cùng trước khi nghỉ hưu. Tuy nhiên, theo Luật BHXH 2025, lương hưu sẽ được tính dựa trên toàn bộ quá trình đóng BHXH
Đọc thêm về cách đạt được mục tiêu sự nghiệp tại Cẩm nang nghề nghiệp
V. Những câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Có thể đóng BHXH một lần để đủ 15 năm không?
Có, nhưng chỉ áp dụng với BHXH tự nguyện.
2. Đóng BHXH 10 năm có được hưởng lương hưu không?
Không, cần tối thiểu 15 năm theo luật mới, hoặc 20 năm theo luật hiện hành.
3. Nếu đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH thì sao?
Có thể đóng bù tối đa 10 năm để đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Disclaimer:Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho tư vấn pháp lý hoặc quyết định từ cơ quan chức năng. Các quy định và chính sách về BHXH có thể thay đổi theo thời gian. Vui lòng tham khảo thông tin từ các cơ quan nhà nước hoặc chuyên gia pháp lý trước khi ra quyết định liên quan đến BHXH.