Đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi thị trường lao động theo hướng đẩy nhanh tốc độ ứng dụng công nghệ hiện đại và sự ra đời của các công nghệ AI mới. Ông Nguyễn Xuân Sơn - Giám đốc Vận hành miền Nam, Dịch vụ Khoán việc và Cho thuê lại lao động, ManpowerGroup Việt Nam - đã có bài chia sẻ về sự thay đổi của thị trường lao động trước tác động của công nghệ, đặc biệt là công cụ ChatGPT như một phần chia sẻ trong báo cáo Kỹ Nguyên Nhân Tài trong Thời Đại Mới (The New Human Age) do ManpowerGroup giới thiệu vào đầu năm nay.
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang là trào lưu được nhiều người quan tâm. Mặc dù còn hạn chế về khả năng giao tiếp như con người, AI thể hiện tiềm năng to lớn trong lĩnh vực lựa chọn và phân tích dữ liệu. Khi công nghệ ngày càng phát triển, AI hoàn toàn có khả năng đảm nhiệm phần lớn khối lượng công việc của các vị trí thuộc nhiều ngành nghề từ viết nội dung, soạn thảo hợp đồng, viết hồ sơ ứng tuyển và thậm chí viết code hay soạn nhạc...
Theo ông, ChatGPT có thể thay thế được lực lượng lao động nào và nó có tác động như thế nào tới như cầu tuyển dụng lao động của doanh nghiệp?
Theo báo cáo The New Human Age, ManpowerGroup, các ứng dụng như ChatGPT sẽ không thể thay thế người lao động trong tương lai gần. Tuy nhiên, các vị trí việc làm hoạt động dựa trên dữ liệu và đòi hỏi khả năng phân tích dữ liệu thu thập trực tuyến thông qua các công cụ tìm kiếm và thư viện kỹ thuật số, có thể bị ảnh hưởng nhiều nhất. Ví dụ: lập trình viên, truyền thông (sáng tạo nội dung, thiết kế và đồ họa), nghiên cứu và phân tích dữ liệu, viết luận văn học thuật…
Nhu cầu tuyển dụng sẽ chuyển sang các nhân viên có chuyên môn chuyên sâu và kỹ năng công nghệ lẫn kỹ năng mềm. Chỉ khi nhanh chóng nắm bắt và dẫn đầu xu hướng, người lao động mới có thể tận dụng các công cụ công nghệ để đưa ra các phương pháp làm việc mới và hiệu quả, từ đó đạt được năng suất cao hơn.
Ông có tin rằng ChatGPT sẽ lấy đi nhiều vị trí việc làm của lao động? Nếu có người lao động cần phải trang bị gì để sẵn sàng cho sự thay đổi này?
Trí tuệ nhân tạo có thể học và lập trình theo thời gian, nhưng sẽ không thể thay thế được các kỹ năng mềm, tương tác giữa con người hoặc sự gắn kết của các mối quan hệ. Điều này khiến AI cũng không thể xử lý các phản ứng và hành vi của con người với đầy đủ cảm xúc cần thiết trong lĩnh vực nhân sự.
Gần đây, ManpowerGroup Việt Nam đã thực hiện một khảo sát nhanh trên mạng xã hội LinkedIn với quy mô 535 người tham gia. Cụ thể, người tham gia được hỏi liệu có tin rằng ChatGPT sẽ thay thế công việc hiện tại của họ hay không. Kết quả có đến 61% người tham gia bình chọn “Không thể thay thế”, 20% bình chọn “Có thể thay thế” và chỉ 19% người lao động tin rằng công việc của họ được thay thế bởi ChatGPT.
Từ kết quả trên có thể thấy đa số người lao động không e ngại ChatGPT, ngược lại còn có tư duy hòa nhập với công nghệ. Để tiếp tục là nguồn nhân lực có giá trị, người lao động nên tập trung vào việc phát triển các kỹ năng chuyên môn của mình và sử dụng công nghệ như một công cụ hữu ích để nâng cao khả năng học hỏi và phát triển. Nhà tuyển dụng sẽ ưu tiên chọn những ứng viên có tư duy nhanh nhạy và linh hoạt trong việc ứng dụng công nghệ, có khả năng đảm nhiệm phạm vi công việc đa năng và kiến thức chuyên môn sâu trong lĩnh vực của mình.
Kỹ năng nào sẽ là kỹ năng mà người sử dụng lao động chú trọng nhất trong bối cảnh công nghệ thay đổi ngày càng nhanh như hiện nay?
AI có thể chưa thể thay thế được các tương tác của con người, khả năng đánh giá và đưa ra các quyết định phức tạp. Việc nhận thức rõ về tính đa dạng và tầm quan trọng của đa dạng trong lực lượng lao động là những yếu tố quan trọng hàng đầu mà các doanh nghiệp cần chú ý xây dựng trong hiện tại và tương lai.
Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng hiện nay, các kỹ năng số và kỹ năng mềm như giao tiếp, tư duy phản biện, khả năng tìm kiếm, đánh giá và kỹ năng phân tích số liệu, giải quyết vấn đề sẽ tiếp tục được nhà tuyển dụng quan tâm và tìm kiếm. Người lao động nào sở hữu tốt những kỹ năng này, thường sẽ dễ thành công hơn khi phỏng vấn tìm việc và ghi nhận nhiều thành tích xuất sắc hơn trong một tập thể đa dạng các lực lượng lao động.
Xin cảm ơn ông Nguyễn Xuân Sơn!